Şiddete uğradığımda ne yapacağım?

Şiddete uğradığınızda size en en yakın karakola, jandarma komutanlığına, Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezi’ne (ŞÖNİM), Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Vilayet Müdürlüğüne, cumhuriyet başsavcılığına, kaymakamlığa/valiliğe, aile mahkemesine, belediyelere ve bayan örgütlerine başvurabilirsiniz. Konuttan çıkamadığınız durumlarda ise, günün her saatinde Alo 183 Toplumsal Dayanak Hattı’nı ve 155 Polis İmdat’ı arayabilirsiniz. 6284 sayılı Ailenin Korunmasına ve Bayana Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanundan yararlanarak şiddet uygulayana karşı, meskenden uzaklaştırmak, bağlantı araçlarıyla rahatsız etmesini engellemek, konutunuza, işinize yahut başka adreslerinize yaklaşmasını engellemek, şahsî bilgilerinizi gizletmek, şiddet uygulayıcının silahına el koydurtmak, şahıstan korunmak gayesiyle yakın muhafaza talep etmek, önlem nafakası talep etmek, süreksiz maddi yardım talep etmek, süreksiz velayet talep etmek, süreksiz genel sıhhat sigortasına başvurmak, müşterek konuta şerh koydurtmak üzere birtakım tedbirler alabilirsiniz.

Şikayet için…

Fiziksel şiddete maruz kaldıysanız öncelikle karakola/jandarma komutanlığına, savcılığa ya da hastanelerin acil kısımlarına başvurmalısınız. Başvurduğunuz Yer karakol ya da Jandarma komutanlığıysa; Yaşadıklarınızı detaylı biçimde anlatın ve anlattığınız formda tutanağa geçmesini sağlayın. Tutanağı imzalamadan evvel kesinlikle okuyun; tutanakta eksik ya da yanlış sözler varsa değiştirilmesini isteyin. Sözünüz eksiksiz ve gerçek biçimde tutanakta yer aldığından eminseniz, tutanağı imzaladıktan sonra, tutanağın imzalı bir örneğini kesinlikle kendiniz için alın ve saklayın. Karakola/jandarma komutanlığına başvurduğunuzda, polisin/jandarmanın sizi direkt hastaneye sevk ederek, darp raporu almanızı sağlaması gerek. Şayet polis/ jandarma sizi hastaneye sevk etmezse, tutanak yazılmadan evvel kesinlikle hastaneye sevkinizi talep edin ve bunun yapılması konusunda ısrarcı olun.

Darp Raporu için…

Hastanelerin acil kısmına başvurabilir, sizi muayene eden doktora yaşadıklarınızı anlatarak darp raporu alabilir ve şayet istiyorsanız hastane polisine şikayetinizi iletebilirsiniz. Bedeninizdeki izler kaybolmadan, muayene olmak ve darp raporu almak, yaşadığınız şiddeti kanıtlayabilmek için kıymetlidir. Darp izlerini raporlamak emeliyle hastaneye gitmek için kendinizi hazır hissetmiyorsanız, bedeninizdeki darp izlerinin size ilişkin olduğu ve çekim tarihi belirli olacak formda fotoğraflayabilirsiniz.

Sığınak Takviyesi için…

Bulunduğunuz yerdeki Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezi, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Vilayet Müdürlüğü, karakol/jandarma komutanlığı, belediyeler/belediyelerin bayan istişare merkezleri ve bayan örgütlerine sığınak takviyesi için başvurabilirsiniz. Sığınak takviyesi için Türkiye’nin rastgele bir yerindeki karakola başvurabilirsiniz; başvuracağınız karakolun ikametgahınızın olduğu karakol olması gerekmez. Başvurduğunuzda, karakoldaki memurlar sizi ve çocuklarınızı bir sığınağa yönlendirmekle yükümlüdürler. Bunun için rastgele bir kanıt ya da şahide gereksiniminiz yoktur, sığınağa yerleşmek istediğinizi sözel olarak tabir etmeniz kafidir.

Ayrı Yaşamak için…

Medeni Kanun’daki düzenlemeye nazaran, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği yahut ailenin huzuru önemli biçimde tehlikeye düştüğü sürece başka yaşama hakkına sahipsinizdir. Farklı yaşamaya karar verdiğinizde Aile Mahkemesi’ne başvurarak aile konutuna şerh konulması, konut eşyalarının sizde kalması, velayetin düzenlenmesi, size ve çocuklarınıza nafaka bağlanması üzere taleplerde bulunabilirsiniz. Yani boşanma davası açmadan da kocanızın evliliğe ait bilhassa mali yükümlülüklerini yerine getirmesini istemeniz mümkündür.

Nafaka için…

Fiziksel, cinsel, ruhsal, ekonomik şiddete uğradığınızda 6284 sayılı Kanun’dan yararlanarak, şiddettin önlenmesi için uzaklaştırma, irtibat araçlarıyla rahatsız etmeme üzere önlem kararlarının verilmesini isteyebilir, kendiniz ve varsa çocuklarınız için önlem nafakası talep edebilirsiniz. Boşanma davası açmak istemeyip başka yaşamak istediğinizde yahut kocanız tarafından terk edildiğinizde, kendiniz ve yanınızda kalan ortak çocuklarınız için önlem nafakası davası açma hakkınız bulunmaktadır. Boşanma davası açıldığında da, dava sonuçlanıncaya kadar kendiniz ve çocuklarınız için nafaka talep edebilirsiniz; dava müddetince hakim tedbiren velayete ve nafakaya karar vermekle yükümlüdür.

Boşanmak İsterseniz

Boşanma, ayrılık, nafaka, velayet üzere mevzularda dava açmak istiyorsanız ve avukat tutacak maddi gücünüz yoksa bulunduğunuz yerdeki barodan, isimli yardım kapsamında, fiyatsız avukat talep edebilirsiniz. Şayet bir avukatınız yoksa davanızı, mahkeme müracaat harcı ve minimum masraf avansını (bilirkişi fiyatı, tebligat masrafı, tanıklık fiyatı vb.) ödeyerek kendiniz de açabilirsiniz.  Boşanma davası ile birlikte talep edilen nafakayla maddi ve manevi tazminat davaları için harç ödemeniz gerekmiyor. Ayrıyeten boşanma dilekçenizde rastgele bir geliriniz olmadığını ve isimli yardımdan yararlanmak istediğinizi belirtirseniz, mahkemenin isimli yardımdan yararlanmanıza karar vermesi durumunda, masraf avansını ödemekten de muaf olursunuz.

Ekonomik Dayanak için

Şiddete maruz kaldığınızda, 6284 Sayılı Kanun kapsamında, kaymakamlıklardan “geçici maddi yardım” talep edebilirsiniz. Şayet geçiminizi sağlamakta zorlanıyorsanız, bulunduğunuz ilçe kaymakamlığına bağlı Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na toplumsal yardım alabilmek için başvurabilirsiniz. Şayet bakmakla yükümlü olduğunuz çocuklarınız varsa ve ekonomik zorluklar nedeniyle zorluk yaşıyorsanız, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’ndan tıpkı (gıda, eşya vb.) ve nakdi takviye talep edebilirsiniz. Müracaatlarınızı iki nüsha halinde ve bir dilekçeyle yazılı olarak yapmanız yararlı olacaktır. Dilekçenin bir nüshasını ilgili kuruma verdiğinizde size bir evrak kayıt numarası verilecektir; sizde kalan dilekçe nüshasına evrakı aldıklarına ait kaşe, imza, tarih ve evrak kayıt numarasını işlemelerini isteyin.

Savcılığa müracaat süreci

Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) tanımlanan bir kabahatin mağduru iseniz, yani size karşı tehdit, hakaret, fizikî şiddet kelam konusu ise karakol/jandarma komutanlığı yerine direkt bir şikayet dilekçesi ile savcılığa da başvurabilirsiniz. Şikayet dilekçenizden dört kopya alın, hepsini imzalayın, birini kendinize saklayın. Sizde kalacak kopyaya memurun, dilekçeyi aldığını göstermesi için kaşe basmasını; tarih, imza ve soruşturma numarasını eklemesini isteyin. Şikayet dilekçenize olayın nerede, ne vakit, nasıl gerçekleştiğini, varsa şahitlerin isim ve adreslerini yazarak olayı ispatlamaya yarayacak kanıtlarla birlikte dilekçenizi savcılığa vermelisiniz. Savcılık dilekçenizi aldıktan sonra tabirinizi alacak, kanıtları toplayacak varsa tanıklarınızı dinleyecek. Akabinde şikayetçi olduğunu kişinin sözü akabinde dava açmayı gerektirecek şartlar olduğunu düşünürse iddianame hazırlayarak belgeyi mahkeme gönderecek. Size de bunu resmi yazı ile bildirecek. Belirtilen günde ve saatte duruşmaya gitmeniz, gidemeyecek durumda iseniz yazılı mazeret dilekçesi vermeniz ve kelam konusu şikayetinizi mahkemede anlatmanız gerekir. Şayet savcı davanın açılmamasına karar verirse bu kararın size bildirilmesinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz edebilirsiniz.

Şiddet döngüsüne dikkat!

Şiddet içeren ilgilerin değerli bir kısmında, bayanların şiddet yaşantısının içinden çıkmalarını zorlaştıran bir döngü bulunuyor. Şiddet döngüsü ismi verilen bu döngüyü tanımak, bayan olarak yaşadıklarımızı anlamlandırmamıza yardımcı olur. İşte o döngünün aşamaları

Gerginliğin tırmanması etabı:

Fırtına öncesi sessizlik devri olarak tanım edilebilir. Şiddet uygulayan erkek tansiyon yaratır, kıskançlık gösterir, küçük şeylerden arbede çıkarır, bayanın tüm hayatını denetim etmeye çalışır, ruhsal şiddet uygular. Bayan ise bu basamakta, elinden geldiğince gerginliği azaltmaya çalışır.

Şiddet etabı:

İç yahut dış sebeplerle şiddet uygulayan erkeğin öfkesi ansızın tırmanır; erkek öfkesini denetim etmez, fizikî şiddet uygular ve şiddeti uyguladıktan çabucak sonra mazeretler sunmaya başlar. Fizikî şiddetin başladığı bu evrede şiddetin boyutları değişebilir. Bu periyotta, bayanın erkeğin öfkesini yatıştırabilmesi mümkün değildir. Tek yapabileceği, kendisinin ve çocuklarının yaşadıkları şiddetten en az ziyanla çıkmalarını sağlamak olabilir.

Balayı basamağı:

Şiddet uygulayan erkek, bayanın gönlünü almaya çalışır, pişmanlığını lisana getirir, özür diler, değişeceğine ait kelamlar verir, armağanlar alır, durumun “normale” dönmesi için ilgili, sevecen ve yapan bir tavır stantlar. Bayan ise erkeğin bu tavır ve davranışlarına inanmak ister, yeni bir talih verir. Ama bu devirden sonra erkek tekrar tansiyonu arttırıcı davranışlarda bulunur ve yine birinci etap olan, gerginliğin tırmanması etabına geçilir.

Kaynak: Mor Çatı Bayan Sığınmaevi Vakfı